احادیث ناب درنکوهش غیبت
غیبت
۱٫ قال الامام علی – علیه السلام – : أبغضُ الخلائقِ إلی اللهِ المُغتاب.
«غرر الحکم، ص ۱۰۴»
امام علی – علیه السلام – فرمود: منفورترین مردم نزد خداوند، غیبت کننده است.
۲٫ قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : تَحرُم الجنهُ علی ثلاثه: علَی المنّانِ و علَی المُغتاب و علی مُدمِن الخَمر.
«بحار الانوار، ج ۷۲، ص ۲۶۰»
رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: بهشت بر سه نفر حرام است: منّت گذار، غیبت کننده و شراب خوار.
۳٫ قال الامام الکاظم – علیه السلام – : ملعونٌ مَنِ اغتابَ أخاه.
«بحار الانوار، ج ۷۷، ص ۳۳۳»
امام کاظم – علیه السلام – فرمود: مورد لعن و نفرین است، کسی که از برادرش غیبت کند.
۴٫ قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : إنّ اللّهَ حرّم الغیبهَ کما حرَّم المالَ و الدمَ.
«شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، ج ۹، ص ۶۲»
رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: همانا خداوند غیبت کردن را حرام کرد، همچنان که (گرفتن) مال و (ریختن) خون (دیگران) را حرام کرد.
۵٫ قال الامام الصادق – علیه السلام – : الغیبهُ حرامٌ علی کلِّ مُسلمٍ و انّها لَتَأکلُ الحَسناتِ کما تأکل النارُ الحطبَ.
«محجه البیضاء، ج ۵۵، ص ۲۵۵»
امام صادق – علیه السلام – فرمود: غیبت کردن بر هر مسلمانی حرام است، همانا غیبت، خوبی ها و کارهای نیک را می خورد و از بین می برد همان گونه که آتش هیزم را می خورد.
۶٫ عن ابی ذر، قلت: یا رسول و ما الغیبه؟ قال: ذِکرُک أخاکَ بما یَکرهُ … إعلَمْ أنّک اذا ذَکرتَه بما هوَ فیهِ فقدِ اغتَبتَهُ و اذا ذکرتَه بما لَیس فیهِ فقد بَهَتَّهُ.
«وسائل الشیعه، ج ۸، ص ۵۹۹»
ابوذر گوید از رسول خدا – صلی الله علیه و آله – پرسیدم: غیبت چیست؟ حضرت فرمود: غیبت آن است که درباره برادرت چیزی بگویی که ناراحت می شود. عرض کردم: ای پیامبر خدا، اگر آنچه درباره او گفته می شود در او باشد، باز هم غیبت است؟ حضرت فرمود: بدان که اگر آنچه در او هست بگویی، غیبتش را کرده ای و اگر آنچه در او نیست بگویی، به او تهمت زده ای.
۷٫ قال الامام الصادق – علیه السلام – : الغیبه أنْ تقولَ فی أخِیک ما هو فیهِ مِما سَتَره اللهُ علیهِ.
«تفسیر نورالثقلین، ج ۱، ص ۵۴۹»
امام صادق – علیه السلام – فرمود: غیبت آن است که درباره برادرت چیزی را بگویی که در او هست، اما خداوند آن را پوشانده است.
۸٫ قال الامام علی – علیه السلام – : العاقلُ مَن صانَ لسانَه عن الغیبه.
«غرر الحکم، ص ۴۴»
امام علی – علیه السلام – فرمود: عاقل، کسی است که زبان خود را از غیبت کردن نگه دارد.
۹٫ قال الامام علی – علیه السلام – : الغیبهُ جهدُ العاجز.
«بحار الانوار، ج ۷۵، ص ۲۶۲»
امام علی – علیه السلام – فرمود: غیبت کردن، تلاش شخص ناتوان است.
۱۰٫ قال الامام علی – علیه السلام – : الغیبهُ آیهُ المنافق.
«غرر الحکم، ص ۵۲»
امام علی – علیه السلام – فرمود: غیبت کردن، نشانه انسان منافق و دو رو است.
۱۱٫ قال الامام الحسین – علیه السلام – لِرَجلٍ اغتابَ عنده رَجلاً: یا هذا کُفَّ عنِ الغیبهِ فانَّها إدامُ کِلابِ النّار.
«بحار الانوار، ج ۷۸، ص ۱۱۷»
امام حسین – علیه السلام – به مردی که در حضور ایشان از مردی غیبت می کرد، فرمود: ای مرد! دست از غیبت بردار، زیرا غیبت، خورشت سگ های جهنم است.
۱۲٫ قال الامام علی بن الحسین – علیه السلام – : ایّاکم و الغیبهَ فانّها إدامُ کِلاب النّار.
«بحار الانوار، ج ۷۵، ص ۲۵۶»
امام سجاد – علیه السلام – فرمود: از غیبت کردن بپرهیزید، چرا که غیبت، خورشت سگ های جهنم است.
۱۳٫ قال الامام علی – علیه السلام – : الغیبه قُوتُ کِلاب النار.
«غرر الحکم، ص ۵۲»
امام علی – علیه السلام – فرمود: غیبت، خوراک سگ های جهنم است.
۱۴٫ قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : مررتُ لیلهً اُسرِیَ بی علی قومٍ یَخمسُون وجوهَهم باَظفارِهم فقلتُ: یا جبرئیل مَن هؤلاء؟ فقال: هؤلاء الذین یغتابون الناسَ و یقعون فی أعرضهم.
«تنبیه الخواطر، ص ۹۳»
رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: در شب معراج، گروهی را دیدم که چهره های خود را با ناخن هایشان می خراشند. پرسیدم: ای جبرئیل! این ها کیستند؟ گفت: این ها کسانی هستند که از مردم غیبت می کنند و آبرویشان را می برند.
۱۵٫ عن النّبی – علیه السلام – : انّه نظرٌ فی النارِ لیلهَ الإسراءِ فاذا قومٌ یأکلون الجِیَف، فقال: یا جبرئیل مَن هؤلاء؟ قال: هؤلاء الذین یأکلونَ لحمَ الناسِ.
«مستدرک الوسائل، ج ۹، ص ۱۲۵»
پیامبر اکرم – صلی الله علیه و آله – فرمود: در شب معراج گروهی را در آتش مشاهده نمود که مشغول خوردن مردار بودند، از جبرئیل پرسید: این ها چه کسانی هستند؟ عرض کرد: این ها کسانی هستند که (با غیبت کردن) گوشت مردم را می خورند.
۱۶٫ قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : إنّی لأعرفُ أقواماً تَدخُل النارُ فی أفواههم و تَخرُج من أدبارهم یُسمَع لها فی بطونِهم دَوِیٌّ کالسَّیل، فقیل: مَن هُم یا رسول الله؟ قال: الذین یَغتابونَ الناسَ.
«جامع الاحادیث الشیعه، ج ۱۶، ص ۳۳۰»
رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: گروه هایی را می شناسم که آتش از دهانشان داخل و از مقعدشان خارج می گردد و صدای آن آتش مانند سیل خروشان در درون آن ها شنیده می شود. پرسیدند: ای رسول خدا! آن ها چه کسانی هستند؟ فرمود: کسانی که غیبت مردم را می کنند.
۱۷٫ قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : عذابُ القبرِ مِنَ النَّمیمهِ و الغیبهِ و الکذبِ.
«بحار الانوار، ج ۷۲، ص ۲۵۹»
رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: سخن چینی و غیبت و دروغ گویی، موجب عذاب قبر می گردد.
۱۸٫ قال الامام علی – علیه السلام – : إیاک و الغیبهَ فإنّها تُمقِّتک اِلی اللهِ و الناسِ و تُحبِط أجرَک.
«غرر الحکم، ص ۹۶»
امام علی – علیه السلام – فرمود: از غیبت بپرهیز، زیرا این کار تو را نزد خدا و مردم، منفور ساخته و پاداش اعمالت را بر باد می دهد.
۱۹٫ قال الامام علی – علیه السلام – : لا تُعوِّدْ نفسَک الغیبهَ فأنَّ معتادَها عظیمُ الجُرم.
«غرر الحکم، ص ۴۱۹»
امام علی – علیه السلام – فرمود: خود را به غیبت عادت مده، زیرا اعتیاد به غیبت، جرم و گناه بزرگی است.
۲۰٫ قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : الغیبهُ أسرعُ فی دینِ الرَّجلِ المسلمِ مِنَ الآکله فی جَوفِه.
«بحار الانوار، ج ۷۵، ص ۲۳۰»
رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: غیبت کردن، دین مرد مسلمان را زودتر از بین می برد تا بیماری خوره در درون او.
۲۱٫ قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : مَنِ اغتاب مُسلماً او مُسلمهً لم یَقبَلِ اللهُ صلاتَه و لا صیامَهُ أربعینَ یوماً و لیلهً إلّا أنْ یغفرَ لَه صاحِبُه.
«بحار الانوار، ج ۷۵، ص ۲۵۹»
رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: هر کس از مرد یا زن مسلمانی غیبت کند، خداوند تا چهل شبانه روز نماز و روزه اش را قبول نمی کند، مگر این که شخص غیبت شده او را ببخشد.
۲۲٫ قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : یُؤتی بأحدٍ یومَ القیامهِ یُوقَفُ بین یدی اللهِ و یُدفَع الیه کتابُه فلایَری حسناتِه … .
«مستدرک الوسائل، ج ۹، ص ۱۲۱»
رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود : روز قیامت، شخصی را در پیشگاه خداوند می آورند و نامه اعمالش را به او می دهند، اما حسنات و کارهای نیک خود را در آن نمی بیند، عرض می کند: خدایا! این کارنامه من نیست، زیرا طاعات و عبادات خود را در آن نمی بینم! خداوند به او می گوید: پروردگارت نه خطا می کند و نه فراموش، عمل تو به سبب غیبت کردن مردم برباد رفت، سپس شخص دیگری را می آورند و نامه اعمالش را به او می دهند، در آن طاعات و عبادات بسیاری را مشاهده می کند، عرض می کند: خدایا! این نامه اعمال من نیست، زیرا من این همه عبادت را انجام نداده ام! خدا به او می فرماید: فلانی غیبت تو را کرد و به همین خاطر حسناتش را به تو دادم.
۲۳٫ قال الامام الصادق – علیه السلام – : مَن رَوی علی مؤمنٍ روایهً یُریدُ بها شینَه و هدمَ مروَّته لیَسقطَ مِن أعیُن النّاس أخرجه اللهُ عزَّ و جلَّّ مِن وَلایتِه إلی ولایهِ الشیطانِ.
«بحار الانوار، ج ۷۵، ص ۲۵۴»
امام صادق – علیه السلام – فرمود: هرکس علیه شخص مؤمنی، مطلبی نقل کند که بخواهد با آن او را بدنام سازد و شخصیتش را از بین ببرد تا بدین سبب از چشم مردم بیافتد، خدای عز و جل او را از ولایت و سرپرستی خود خارج می کند و در ولایت شیطان در می آورد.
۲۴٫ قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : أوحی الله عزّ و جلّ إلی موسی بن عمران أنّ المغتابَ إذا تاب فهو آخِر مَن یَدخُلُ الجنهَ و إن لم یَتُبْ فهو أوّل من یَدخُلُ النّارَ.
«بحار الانوار، ج ۱، ص ۲۲۲»
رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: خدای عز و جل به موسی بن عمران وحی نمود که شخص غیبت کننده اگر توبه کند، آخرین کسی است که داخل بهشت می شود و اگر توبه نکند اولین کسی است که وارد جهنم می گردد.
۲۵٫ قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : رأیتُ لیلهَ الإسراءِ رجالاً تُقرَضُ شِفاهُهُم، بمقاریضَ مِن نارٍ. قیل: مَن هُم؟ قال: الذینَ یَغتابونَ الناسَ.
«مستدرک الوسائل، ج ۹، ص ۱۲۶»
رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: در شب معراج، مردانی را دیدم که لبهایشان را با قیچی هایی از آتش می چیدند. پرسیدند: آن ها چه کسانی بودند؟ فرمود: کسانی که غیبت مردم می کنند.
۲۶٫ قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : مَنِ اغتابَ مُسلماً فی شهر رمضان لم یُؤجَر علی صِیامِه.
«بحار الانوار، ج ۷۵، ص ۲۵۹»
رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: کسی که در ماه رمضان مسلمانی را غیبت کند، برای روزه اش پاداشی دریافت نخواهد کرد.
۲۷٫ قال الامام الصادق – علیه السلام – : مَن قال فی مؤمنٍ ما رأتْهُ عَیناهُ و سَمِعَتهُ اُذُناهُ فهو مِنَ الذینَ قال اللهُ عزَّ و جلَّ: إنّ الذین یُحبّون أنْ تشیِعَ الفاحِشَهُ … (نور، ۱۹).
«بحار الانوار، ج ۷۵، ص ۲۴۰»
امام صادق – علیه السلام – فرمود: کسی که درباره شخص مؤمنی چیزی بگوید که با چشمانش دیده و با گوش هایش شنیده است، از شمار کسانی است که خدای عز و جل فرموده است: کسانی که دوست دارند کارهای زشت در میان مؤمنان شیوع یابد، برای آنان در دنیا و آخرت عذابی دردناک خواهد بود.
۲۸٫ قال الامام علی – علیه السلام – : ذوُو العیوبِ یُحبُّون إشاعهَ معایبِ الناسِ لیتَّسعَ لهُم العُذرُ فی معایِبِهم.
«غرر الحکم، ص ۲۰۹»
امام علی – علیه السلام – فرمود: کسانی که خود عیب و نقص دارند، علاقه مند به شایع کردن عیب های مردم هستند تا جای عذر و بهانه ای برای عیب های خودشان، باز شود.
۲۹٫ قال الامام علی – علیه السلام – : مِن أقبحِ اللُّؤم غیبهُ الأخیار.
«غرر الحکم، ص ۳۷۱»
امام علی – علیه السلام – فرمود: از زشت ترین پستی ها، غیبت کردن از نیکان است.
۳۰٫ قال الامام الصادق – علیه السلام – : فانْ أردْتَ السلامهَ فَاذکُرِ الخالقَ لا مخلوقَ فیَصیرَ لک مکانَ الغیبهِ عِبرهً و مکانَ الاثمِ ثواباً.
«بحار الانوار، ج ۷۵، ص ۲۵۷»
امام صادق – علیه السلام – فرمود: اگر خواستار سلامت و تندرستی هستی، آفریدگار خود را یاد کن (و از او سخن بگو) نه آفریده (مردم) را، تا به جای غیبت کردن، پند و عبرت گیری و به جای گناه، از پاداش بهره مند شود.
۳۱٫ قال الامام علی – علیه السلام – : اَلسّامعُ لِلغیبهِ کالمُغتابِ.
«غرر الحکم، ص ۳۶»
امام علی – علیه السلام – فرمود: شنونده غیبت، مانند غیبت کننده است.
۳۲٫ قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : المغتابُ و المستمعُ شریکانِ فی الإثمِ.
«محجه البیضاء، ج ۲، ص ۱۳۳»
رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: غیبت کننده و شنونده آن، هر دو در گناه غیبت شریکند.
۳۳٫ قال الامام زین العابدین – علیه السلام – : حقُّ السَّمعِ تنزیهُهُ عن سَماعِ الغیبهِ و سَماعِ ما لا یُحِلُّ سَماعُه.
«بحار الانوار، ج ۷۴، ص ۴»
امام سجاد – علیه السلام – فرمود: حق گوش آن است که آن را از شنیدن غیبت و شنیدن چیزی که شنیدنش حلال نیست، دور نگه داری.
۳۴٫ قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : مَنِ اغتیبَ عندَه أخوهُ المُسلمُ فَاستَطاعَ نَصْرَه فلم یَنْصُرهُ خَذَلهُ اللهُ فی الدنیا و الآخرهِ.
«وسائل الشیعه، ج ۸، ص ۶۰۶»
رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: هر کس در حضورش از برادر مسلمانش غیبت شود و او بتواند (با جلوگیری از غیبت) برادر مسلمانش را یاری و از او دفاع کند، اما این کار نکند، خداوند در دنیا و آخرت خوار و ذلیلش گرداند.
۳۵٫ قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : مَن رَدَّ عن أخیه غیبهً سَمِعَها فی مجلسٍ ردَّ اللهُ عنه ألفَ بابٍ مِن الشَّرِ فی الدُنیا و الآخرهِ فإن لم یَرُدُّ عنه و أعجَبَه کان علیه کوِزرِ مَنِ اغتابَ.
«وسائل الشیعه، ج ۸، ص ۶۰۷»
رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: هرکس در مجلسی غیبتی راجع به برادر مسلمان خود بشنود و آن را از او دفع کند، خداوند هزار باب شرّ و بدی را در دنیا و آخرت از او دور سازد و اگر غیبت را از او دفع نکند و خوشحال هم بشود، گناهش همچون گناه غیبت کننده است.
۳۶٫ قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : ترکُ الغیبهِ أحبُّ ألَی الله عزّ و جلّ مِن عَشرهِ آلافِ رکعهٍ تطوُّعاً.
«بحار الانوار، ج ۷۵، ص ۲۶۱»
رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: ترک کردن غیبت، در نزد خدای عزّ و جلّ از ده هزار رکعت نماز مستحبی محبوب تر است.
۳۷٫ قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : مَن کفَّ لسانَه عن أعراضِ المسلمینَ فی مَغیبِهِم و فی مَشهَدِهم أقالَهُ اللهُ عَثرَتَهُ یومَ القیامهِ.
«مستدرک الوسائل، ج ۹، ص ۱۱۳»
رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: کسی که زبانش را از (ریختن) آبروی مسلمانان در غیاب و در حضورشان، باز دارد، خداوند لغزش هایش را در روز قیامت می بخشد.
۳۸٫ قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : کفّارهُ الاغتیابِ أنْ تَستَغفَر لمن اغتَبَته.
«بحار الانوار، ج ۷۵، ص ۲۵۳»
رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: کفاره غیبت، آن است که برای شخص غیبت شده، طلب آمرزش نمایی.
۳۹٫ قال الامام الصادق – علیه السلام – : فإن اغتَبتَ فَبَلَغَ المُغتابَ فلَمْ یبقَ إلّا أنْ تَستَحلَّ منه و إنْ لَم یَبلُغهُ و لم یَلحَقهُ عِلمُ ذلک فاستَغفرِ اللهَ لَه.
«مرآه العقول، ج ۱۰، ص ۴۳۲»
امام صادق – علیه السلام – فرمود: اگر غیبت کنی و خبر آن به شخص غیبت شده برسد، چاره ای نداری جز این که از وی حلالیت بطلبی و اگر به او نرسد و نداند، باید برای وی از خداوند طلب آمرزش نمایی.
۴۰٫ قال الامام الحسین – علیه السلام – : ثلاثٌ مُنجِیاتٌ للمؤمن: کَفُّ لسانِهِ عَنِ النّاسِ و اغتیابِهِم.
«بحار الانوار، ج ۵، ص ۱۴۰»
امام حسین – علیه السلام – فرمود: سه چیز وسیله نجات مؤمن است: (یکی از آنها) بازداشتن زبان از غیبت مردم است.